Göz Ameliyatı Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Göz sağlığı, genel yaşam kalitemizi doğrudan etkileyen en kritik duyularımızdan biridir. Günümüzde, tıp teknolojisindeki gelişmeler sayesinde birçok görme kusuru ve göz hastalığı etkili bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Göz ameliyatları, bu modern tedavi yöntemlerinin başında gelir ve milyonlarca insanın daha net ve sağlıklı bir görüşe kavuşmasını sağlar.

Bu sayfada, özellikle lazer göz ameliyatları (LASIK, PRK, SMILE gibi), katarakt tedavisi ve diğer yaygın göz operasyonları hakkında temel bilgileri, kimler için uygun olduğunu, potansiyel riskleri, beklenen faydaları ve iyileşme süreçlerini detaylı bir şekilde ele alacağız.

Resim: Modern Göz Tedavi Ekipmanları

1. Lazer Göz Ameliyatları (Refraktif Cerrahi)

Miyopi (uzağı görememe), hipermetropi (yakını görememe) ve astigmatizma (bulanık veya çarpık görme) gibi kırma kusurlarını düzeltmek için en sık başvurulan yöntemlerdir. Korneanın şeklini lazerle yeniden biçimlendirerek ışığın retina üzerine doğru odaklanması sağlanır.

• LASIK (Laser-Assisted In Situ Keratomileusis): En popüler yöntemlerden biridir. Korneada ince bir flep (kapakçık) oluşturulur, altındaki dokuya excimer lazer uygulanır ve flep geri kapatılır. Hızlı iyileşme süreci sunar.
• PRK (Photorefractive Keratectomy): Korneanın en üst tabakası (epitel) sıyrıldıktan sonra excimer lazer uygulanır. Flep oluşturulmaz. İyileşme LASIK'e göre biraz daha uzun sürebilir ancak ince kornealı hastalar için uygun olabilir.
• SMILE (Small Incision Lenticule Extraction): Femtosaniye lazer kullanılarak kornea içinde küçük bir lentikül (disk şeklinde doku) oluşturulur ve bu lentikül çok küçük bir kesiden çıkarılır. Flepsiz bir yöntemdir.
• No-Touch Lazer (TransPRK): Göze herhangi bir temas olmadan, lazerle epitelin kaldırıldığı ve ardından kırma kusurunun düzeltildiği bir PRK varyasyonudur.

Resim: Lazer Göz Ameliyatı İllüstrasyonu

2. Katarakt Ameliyatı

Genellikle yaşa bağlı olarak göz merceğinin saydamlığını yitirip bulanıklaşması durumudur. Katarakt ameliyatında, bulanıklaşan doğal mercek çıkarılarak yerine yapay bir göz içi lens (monofokal, multifokal veya trifokal/akıllı lens) yerleştirilir. Günümüzde fakoemülsifikasyon (FAKO) tekniği ile dikişsiz ve kısa sürede yapılabilmektedir.

Resim: Katarakt Ameliyatı ve Göz İçi Lens

3. Akıllı Lens (Trifokal/Multifokal Göz İçi Lens) Uygulamaları

Katarakt ameliyatı sırasında veya kataraktı olmayan ancak yakın ve uzak görme sorununu aynı anda çözmek isteyen uygun hastalarda (genellikle 40-45 yaş üstü) saydam lens değişimi (refraktif lens değişimi) ile uygulanır. Bu lensler sayesinde hastaların hem uzak, hem orta mesafe hem de yakın görmeleri gözlüksüz olarak sağlanabilir.

4. Diğer Göz Ameliyatları

Glokom (göz tansiyonu) ameliyatları, şaşılık ameliyatları, retina dekolmanı ve diğer retina hastalıkları için yapılan vitreoretinal cerrahiler, kornea nakli (keratoplasti) gibi birçok farklı göz ameliyatı türü de bulunmaktadır.

Lazer göz ameliyatları, birçok kişi için gözlük ve lens bağımlılığını ortadan kaldıran etkili bir çözüm olsa da, herkes için uygun olmayabilir. Uygun adayların belirlenmesinde dikkate alınan başlıca kriterler şunlardır:

• Yaş: Genellikle 18 yaşını (bazı durumlarda 21 yaşını) doldurmuş olmak. Üst yaş sınırı olmamakla birlikte, katarakt gibi ek durumlar değerlendirilir.
• Göz Numaralarının Stabilitesi: Son 1 yıl içinde göz numaralarında önemli bir değişiklik (genellikle 0.50 - 0.75 diyoptriden fazla) olmaması.
• Genel Göz Sağlığı: Aktif göz enfeksiyonu, ileri derecede göz kuruluğu, kontrolsüz glokom, keratokonus gibi bazı göz hastalıklarının olmaması.
• Kornea Kalınlığı ve Yapısı: Kornea kalınlığının planlanan lazer tedavisi için yeterli olması.
• Sistemik Hastalıklar: Kontrol altında olmayan diyabet, romatizmal hastalıklar gibi bazı sistemik durumlar lazer tedavisine engel olabilir.
• Hamilelik ve Emzirme: Hamile veya emziren kadınlara genellikle lazer tedavisi uygulanmaz, bu dönemlerin bitmesi beklenir.

En doğru kararı verebilmek için mutlaka deneyimli bir göz doktoru tarafından detaylı bir göz muayenesinden geçmek ve tüm tetkiklerin yapılması şarttır.

Ameliyat Öncesi Hazırlık

Detaylı muayene ve tetkikler sonrası ameliyata uygun bulunan hastalar için ameliyat günü planlanır. Kontakt lens kullananların ameliyattan belirli bir süre önce (yumuşak lensler için 1 hafta, sert lensler için 3-4 hafta) lens kullanımını bırakmaları istenir. Ameliyat günü makyaj yapılmamalı, parfüm sıkılmamalıdır.

Ameliyat Sırası

Lazer göz ameliyatları genellikle her bir göz için birkaç dakika sürer. Gözler anestezik damlalarla uyuşturulduğu için ağrı hissedilmez. Hastanın işlem sırasında lazer cihazındaki bir ışığa odaklanması istenir. Modern lazer cihazları göz hareketlerini takip etme özelliğine sahiptir, bu da güvenliği artırır.

Ameliyat Sonrası İyileşme ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ameliyat sonrası ilk birkaç saat bulanık görme, batma, yanma, sulanma gibi şikayetler olabilir. Doktorunuzun verdiği damlaları düzenli kullanmak, gözleri ovuşturmamak, ilk günlerde göze su kaçırmamak önemlidir. LASIK sonrası ertesi gün genellikle günlük aktivitelere dönülebilirken, PRK sonrası iyileşme biraz daha zaman alabilir. Tam görme netliğinin oturması kişiden kişiye ve yönteme göre değişir.

• Koruyucu gözlük veya siperlik kullanmak.
• Belirli bir süre ağır sporlardan, yüzme ve sauna gibi aktivitelerden kaçınmak.
• Makyaj yapmamak (özellikle göz çevresine).
• Kontrol randevularını aksatmamak.

Olası Riskler ve Komplikasyonlar

Her cerrahi işlemde olduğu gibi göz ameliyatlarının da bazı riskleri vardır. Ancak günümüz teknolojisi ve deneyimli cerrahlar sayesinde bu riskler oldukça düşüktür. Olası riskler arasında:

• Enfeksiyon (çok nadir)
• Göz kuruluğu (genellikle geçicidir)
• Işık hassasiyeti, kamaşma, haleler görme (genellikle zamanla azalır)
• Numaranın tam sıfırlanmaması veya bir miktar geri gelmesi (nadiren ek müdahale gerekebilir)
• Flep ile ilgili komplikasyonlar (LASIK'te çok nadir)

Ameliyat öncesi doktorunuzla tüm olası riskleri ve faydaları detaylıca konuşmanız önemlidir.

Op. Dr. Sinan Göker, göz hastalıkları ve cerrahisi alanında uzun yıllara dayanan deneyime sahip, Türkiye'nin önde gelen göz doktorlarındandır. Binlerce başarılı göz ameliyatına imza atmış olan Dr. Göker, özellikle refraktif cerrahi (lazer tedavileri) ve katarakt cerrahisi konularında uzmanlaşmıştır.

Hasta odaklı yaklaşımı, güncel teknolojileri yakından takip etmesi ve etik değerlere bağlılığı ile tanınan Dr. Sinan Göker, her hastasına bireysel ihtiyaçlarına en uygun tedavi çözümlerini sunmayı hedefler.